مطالعه رسوب شناسی و آلودگی فلزات سنگین در نهشته های آبرفتی دانه ریز (سیلت و رس) بخش ورزنه (جنوب شرقی اصفهان)

رودخانه زاینده رود یکی از مهمترین رودخانه های فلات داخلی کشور محسوب می شود که در 30 کیلومتری پایین دست روستای ورزنه به باتلاق گاوخونی می ریزد. برای مطالعه رسوب شناسی و آلودگی فلزات سنگین در نهشته های دانه ریز (سیلت و رس) در منطقه ورزنه از 7 ایستگاه در طول کانال اصلی و 4 ایستگاه در طول کانال زهکشی رودخانه زاینده-رود نمونه برداری انجام شد. چهار رخساره جریانی خرده دار، جریانی رودخانه ای، دریاچه ای و حاشیه رودخانه ای و شش رخساره اصلی شامل gmm, gh, sp, sm, fm, fl در رودخانه زاینده رود در ورزنه شناسایی شدند. کانی های رسی شناسایی شده توسط xrdنیز به ترتیب فراوانی شامل کانی های رسی ایلیت، کلریت، کائولینیت و مونت موریونیت می باشند که خاستگاه بیشتر آنها تخریبی است. نتایج مطالعات رسوب شناسی نشان می دهد که روند خاصی در میزان تغییرات درصد سیلت و رس، ماده آلی، کربنات کلسیم و eh-phدر کانال اصلی و دشت سیلابی رودخانه زاینده رود مشاهده نمی شود. نتایج حاصل از اندازه گیری غلظت کل فلزات سنگین (کادمیوم، سرب، مس، روی، نیکل، منگنز، نقره، کبالت و استرانسیوم) توسط aas و بررسی میزان آلودگی نشان دهنده آن است که منطقه مورد مطالعه از نظر عنصر نقره شدیداً آلوده، کادمیوم کمی آلوده تا خیلی آلوده، سرب غیرآلوده تا کمی آلوده و از لحاظ سایر عناصر نیز غیرآلوده می باشد.میزانغلظتکلاکثرفلزاتسنگینموردمطالعهشامل کبالت، مس، منگنز، نقره، سرب و روی از کانال اصلی به سمت دشت سیلابیبدون روند می باشند. مقادیراسترانسیوم و کادمیومدر دشت سیلابی روندکاهشیدارند در حالیکه نیکل روند افزایشی نشان می دهد. این سه فلز در کانال اصلی بدون روند می باشند. میزان کاتیون های تبادلی بسیار کمتر از غلظت کل است ودر بین عوامل رسوب شناسی اندازه گیری شده، مواد آلی تاثیر زیادی بر میزان کاتیون های تبادلیدارد.